Tworzenie własnego liquidu do e-papierosa to nie tylko sposób na oszczędność, ale również możliwość eksperymentowania z różnymi smakami i dostosowania składu do indywidualnych preferencji. Niezależnie od tego, czy chcesz zrobić liquid z bazy i aromatu, czy stworzyć własny liquid od podstaw, ten przewodnik przeprowadzi Cię przez cały proces krok po kroku. Poznasz niezbędne składniki, proporcje, techniki mieszania oraz zasady bezpieczeństwa, które pozwolą Ci cieszyć się wysokiej jakości liquidem przygotowanym we własnym zakresie [1].
Dlaczego warto zrobić własny liquid?
Samodzielne przygotowanie liquidu niesie ze sobą wiele korzyści, które przekonują coraz więcej użytkowników e-papierosów do podjęcia tego wyzwania. Przede wszystkim, jest to znacznie tańsze rozwiązanie niż zakup gotowych produktów. W niektórych przypadkach możesz zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt złotych na jednej butelce [2].
Kolejną zaletą jest możliwość personalizacji. Tworząc własny liquid, masz pełną kontrolę nad składem, proporcjami i smakiem. Możesz dostosować zawartość nikotyny do swoich potrzeb lub całkowicie ją wyeliminować, tworząc liquid bez nikotyny. Dodatkowo, eksperymentowanie z różnymi aromatami pozwala odkryć unikalne kombinacje smakowe, niedostępne w gotowych produktach [3].
Zalety robienia własnego liquidu
- Znaczne oszczędności finansowe
- Pełna kontrola nad składem i zawartością nikotyny
- Możliwość tworzenia unikalnych kombinacji smakowych
- Unikanie dodatków i konserwantów obecnych w gotowych produktach
- Możliwość produkcji większej ilości liquidu na zapas
Wyzwania przy robieniu liquidu
- Konieczność zakupu podstawowych składników i narzędzi
- Potrzeba zdobycia wiedzy o proporcjach i technikach mieszania
- Ryzyko związane z nieprawidłowym obchodzeniem się z nikotyną
- Czas potrzebny na przygotowanie i dojrzewanie liquidu
- Możliwość popełnienia błędów przy pierwszych próbach
Niezbędne składniki do zrobienia liquidu
Aby zrobić własny liquid, potrzebujesz kilku podstawowych składników. Każdy z nich pełni określoną funkcję i wpływa na końcowe właściwości produktu [4].
Baza do liquidu – gliceryna i glikol
Podstawą każdego liquidu jest baza składająca się z gliceryny roślinnej (VG) i glikolu propylenowego (PG). Gliceryna roślinna odpowiada za produkcję gęstej pary i nadaje liquidowi lekko słodkawy smak. Z kolei glikol propylenowy wzmacnia aromat i zapewnia charakterystyczne uczucie „uderzenia w gardło” (throat hit) [5].
| Składnik | Funkcja | Właściwości | Zalecana czystość |
| Gliceryna roślinna (VG) | Produkcja pary | Gęsta, lepka ciecz o lekko słodkawym smaku | Min. 99,5%, klasa farmaceutyczna |
| Glikol propylenowy (PG) | Nośnik aromatu, throat hit | Rzadsza ciecz, bez wyraźnego smaku | Min. 99,5%, klasa farmaceutyczna |
| Aromaty | Nadawanie smaku | Skoncentrowane, różnorodne smaki | Dedykowane do e-liquidów |
| Nikotyna (opcjonalnie) | Dostarczanie nikotyny | Bezbarwna ciecz, silnie uzależniająca | Min. 99%, klasa farmaceutyczna |
Aromaty do liquidu
Aromaty nadają liquidowi charakterystyczny smak. Na rynku dostępne są specjalne koncentraty dedykowane do e-liquidów, które różnią się od aromatów spożywczych. Występują w wielu wariantach – od owocowych, przez deserowe, po tytoniowe. Standardowo stanowią od 5% do 20% objętości gotowego liquidu, w zależności od intensywności i preferencji użytkownika [6].
Nikotyna (opcjonalnie)
Dodatek nikotyny jest opcjonalny i zależy od indywidualnych preferencji. Dostępna jest w różnych stężeniach, najczęściej jako roztwór w glikolu propylenowym. Należy pamiętać, że nikotyna jest substancją toksyczną i wymaga ostrożnego obchodzenia się z nią. Zawsze używaj rękawiczek ochronnych i unikaj kontaktu ze skórą [7].
Uwaga! Nikotyna jest substancją silnie toksyczną. Podczas pracy z nikotyną zawsze używaj rękawiczek ochronnych, unikaj kontaktu ze skórą i oczami, pracuj w dobrze wentylowanym pomieszczeniu oraz przechowuj ją w miejscu niedostępnym dla dzieci i zwierząt.
Narzędzia potrzebne do zrobienia liquidu
Oprócz składników, do przygotowania własnego liquidu potrzebujesz również odpowiednich narzędzi, które ułatwią cały proces i zapewnią precyzję mieszania [8].
Podstawowe wyposażenie
- Strzykawki lub pipety (różne rozmiary) do precyzyjnego odmierzania składników
- Butelki z zakraplaczami do przechowywania gotowego liquidu
- Rękawiczki ochronne (nitrylowe lub lateksowe)
- Lejki (opcjonalnie, ułatwiają przelewanie)
- Etykiety do opisywania gotowych mieszanek
Dodatkowe akcesoria
- Waga elektroniczna z dokładnością do 0,01g (dla bardziej precyzyjnego mieszania)
- Zlewki lub pojemniki miarowe
- Mieszadełka lub patyczki do mieszania
- Ciemne butelki do przechowywania nikotyny
- Aplikacja lub kalkulator do obliczania proporcji
Jak zrobić liquid – proporcje i mieszanie
Odpowiednie proporcje składników są kluczowe dla uzyskania satysfakcjonującego liquidu. Proporcje bazy (VG/PG) wpływają na gęstość pary, intensywność smaku i odczucie w gardle [9].
Popularne proporcje bazy VG/PG
Wybór proporcji VG/PG zależy od preferencji użytkownika oraz typu używanego e-papierosa. Oto najpopularniejsze mieszanki [10]:
| Proporcja VG/PG | Charakterystyka | Zalecany typ e-papierosa |
| 50/50 | Zbalansowana ilość pary i smaku, średni throat hit | Uniwersalna, dobra do większości urządzeń |
| 70/30 | Więcej pary, łagodniejszy smak i throat hit | Sub-ohm, urządzenia o większej mocy |
| 80/20 | Duża ilość gęstej pary, bardzo łagodny throat hit | Drippery, RDA, urządzenia o dużej mocy |
| 30/70 | Mniej pary, intensywny smak, mocny throat hit | Podsy, MTL, urządzenia o niższej mocy |
Jak zrobić liquid z bazy i aromatu – krok po kroku
Przygotowanie liquidu z gotowej bazy i aromatu to najprostszy sposób na rozpoczęcie przygody z DIY. Oto jak to zrobić [11]:
- Przygotuj wszystkie składniki i narzędzia, załóż rękawiczki ochronne.
- Odmierz odpowiednią ilość bazy VG/PG (np. 10 ml dla małej butelki).
- Dodaj aromat w ilości 5-20% objętości końcowej (np. 1-2 ml na 10 ml bazy).
- Jeśli chcesz dodać nikotynę, oblicz jej ilość w zależności od pożądanego stężenia końcowego.
- Dokładnie zamknij butelkę i energicznie wstrząsaj przez około 30 sekund.
- Odstaw liquid do dojrzewania (steeping) na 3-7 dni w ciemnym, chłodnym miejscu.
- Codziennie wstrząsaj butelką, aby składniki dobrze się połączyły.
Jak zrobić liquid z longfilla
Longfill to skoncentrowany aromat w większej butelce, do której należy dodać bazę. To jeszcze prostszy sposób na przygotowanie własnego liquidu [12]:
- Otwórz butelkę z longfillem (zwykle 60 ml z 10-20 ml aromatu).
- Dolej bazę nikotynową lub beznikotynową do pełnej objętości butelki.
- Zamknij butelkę i energicznie wstrząsaj przez około minutę.
- Odstaw na 1-3 dni do dojrzewania, codziennie wstrząsając.
Wskazówka: Przy pierwszych próbach warto zacząć od mniejszych ilości (np. 10 ml), aby w razie niepowodzenia nie zmarnować dużej ilości składników. Zapisuj proporcje udanych mieszanek, aby móc je odtworzyć w przyszłości.
Jak zrobić bazę nikotynową do liquidu
Przygotowanie własnej bazy nikotynowej wymaga szczególnej ostrożności ze względu na toksyczność nikotyny. Oto jak bezpiecznie przygotować bazę nikotynową o pożądanym stężeniu [13].
Obliczanie stężenia nikotyny
Aby obliczyć, ile nikotyny dodać do bazy, możesz skorzystać z prostego wzoru [14]:
Wzór: (Objętość końcowa × Stężenie końcowe) ÷ Stężenie wyjściowe = Objętość nikotyny
Przykład: Aby uzyskać 10 ml liquidu o stężeniu 6 mg/ml z nikotyny o stężeniu 100 mg/ml:
(10 ml × 6 mg/ml) ÷ 100 mg/ml = 0,6 ml nikotyny
Dostępne są również online kalkulatory do e-liquidów, które ułatwiają obliczenia i uwzględniają wszystkie składniki [15].
Bezpieczeństwo pracy z nikotyną
Podczas pracy z nikotyną należy przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa [16]:
- Zawsze używaj rękawiczek ochronnych (nitrylowych lub lateksowych).
- Pracuj w dobrze wentylowanym pomieszczeniu.
- Unikaj kontaktu nikotyny ze skórą i oczami.
- W przypadku kontaktu ze skórą, natychmiast przemyj miejsce dużą ilością wody z mydłem.
- Przechowuj nikotynę w oryginalnym opakowaniu, w ciemnym i chłodnym miejscu, poza zasięgiem dzieci i zwierząt.
- Używaj precyzyjnych strzykawek lub pipet do odmierzania nikotyny.
Ważne! Nikotyna w wysokich stężeniach może być śmiertelna nawet w małych dawkach. Nigdy nie przekraczaj zalecanych stężeń i zawsze zachowuj najwyższą ostrożność podczas pracy z nikotyną.
Jak zrobić liquid o unikalnym smaku
Tworzenie własnych kompozycji smakowych to jedna z największych zalet samodzielnego przygotowywania liquidów. Możesz eksperymentować z różnymi aromatami i tworzyć unikalne mieszanki [17].
Popularne kategorie aromatów
Na rynku dostępnych jest wiele kategorii aromatów, które można łączyć ze sobą [18]:
Owocowe
- Truskawka
- Malina
- Jabłko
- Cytryna
- Mango
- Arbuz
Deserowe
- Wanilia
- Czekolada
- Karmel
- Ciastko
- Lody
- Ciasto
Inne
- Mentol
- Tytoniowe
- Napoje (cola, kawa)
- Alkoholowe
- Ziołowe
- Gumy do żucia
Zasady mieszania aromatów
Przy tworzeniu własnych mieszanek smakowych warto przestrzegać kilku zasad [19]:
- Zacznij od prostych mieszanek (2-3 aromaty) i stopniowo eksperymentuj z bardziej złożonymi.
- Zapisuj dokładne proporcje udanych mieszanek, aby móc je odtworzyć.
- Niektóre aromaty są silniejsze od innych – dodawaj je stopniowo.
- Pamiętaj, że aromaty mogą zmieniać smak podczas dojrzewania.
- Uwzględnij, że niektóre kombinacje aromatów mogą się wzajemnie wzmacniać lub osłabiać.
Inspiracja: Popularne kombinacje aromatów to m.in. truskawka z kremem, jabłko z cynamonem, malina z mentolem, wanilia z karmelem czy mango z marakują. Eksperymentuj i znajdź swoje ulubione połączenia!
Dojrzewanie liquidu – dlaczego jest ważne?
Dojrzewanie (steeping) to proces, w którym składniki liquidu mieszają się ze sobą i „dojrzewają”, co prowadzi do pełniejszego i bardziej zrównoważonego smaku. To kluczowy etap w przygotowaniu własnego liquidu [20].
Metody dojrzewania liquidu
Istnieje kilka metod dojrzewania liquidu, które różnią się czasem trwania i efektywnością [21]:
| Metoda | Opis | Czas trwania | Zalecane dla |
| Naturalne dojrzewanie | Przechowywanie w ciemnym, chłodnym miejscu z codziennym wstrząsaniem | 3-14 dni | Wszystkich typów liquidów |
| Breathing | Pozostawienie otwartej butelki na kilka godzin, a następnie zamknięcie i dojrzewanie | 2-8 godzin + 2-7 dni | Liquidów z intensywnymi aromatami (np. alkoholowymi) |
| Kąpiel wodna | Umieszczenie szczelnie zamkniętej butelki w ciepłej wodzie | 15-30 minut + 1-3 dni | Liquidów wymagających szybkiego dojrzewania |
| Ultradźwięki | Umieszczenie butelki w myjce ultradźwiękowej | 10-30 minut + 1-2 dni | Profesjonalnej produkcji |
Czas dojrzewania zależy również od rodzaju aromatów. Owocowe aromaty często wymagają krótszego czasu (2-3 dni), podczas gdy deserowe, kremowe czy tytoniowe mogą potrzebować nawet 2-3 tygodni, aby w pełni rozwinąć swój smak [22].
Wskazówka: Jeśli chcesz przyspieszyć proces dojrzewania, możesz codziennie wstrząsać butelką przez 1-2 minuty, co pomoże składnikom szybciej się połączyć.
Bezpieczeństwo przy robieniu liquidu
Bezpieczeństwo jest kluczowym aspektem przy samodzielnym przygotowywaniu liquidów. Należy przestrzegać kilku ważnych zasad, aby proces był bezpieczny zarówno dla ciebie, jak i dla osób w twoim otoczeniu [23].
Najważniejsze zasady bezpieczeństwa
Podczas przygotowywania własnego liquidu zawsze przestrzegaj następujących zasad [24]:
- Używaj składników wysokiej jakości, przeznaczonych do e-liquidów.
- Pracuj w czystym, uporządkowanym miejscu, z dala od jedzenia i napojów.
- Zawsze noś rękawiczki ochronne, zwłaszcza przy pracy z nikotyną.
- Zapewnij dobrą wentylację pomieszczenia.
- Przechowuj wszystkie składniki w oryginalnych opakowaniach, z dala od dzieci i zwierząt.
- Dokładnie opisuj gotowe liquidy (skład, data produkcji, stężenie nikotyny).
- Używaj butelek z zabezpieczeniem przed dziećmi.
- W przypadku kontaktu nikotyny ze skórą, natychmiast przemyj miejsce dużą ilością wody z mydłem.
Uwaga! Nikotyna jest substancją silnie toksyczną. Spożycie, wdychanie lub absorpcja przez skórę może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet śmierci. W przypadku przypadkowego spożycia nikotyny natychmiast skontaktuj się z pomocą medyczną.
Przechowywanie i trwałość liquidu
Prawidłowe przechowywanie liquidu wpływa na jego trwałość i jakość [25]:
- Przechowuj liquid w ciemnych, szklanych butelkach, z dala od światła słonecznego.
- Optymalna temperatura przechowywania to 15-20°C.
- Dobrze zamknięty liquid może zachować swoje właściwości przez 1-2 lata.
- Jeśli zauważysz zmianę koloru, zapachu lub smaku, lepiej zrezygnować z używania takiego liquidu.
- Zawsze wstrząśnij butelką przed użyciem, aby składniki dobrze się wymieszały.
Najczęściej zadawane pytania o robienie liquidu
Jak zrobić liquid bez nikotyny?
Aby zrobić liquid bez nikotyny, wystarczy pominąć ten składnik w procesie mieszania. Przygotuj bazę VG/PG w wybranych proporcjach (np. 70/30) i dodaj aromaty w ilości 5-20% objętości końcowej. Proces mieszania i dojrzewania jest taki sam jak w przypadku liquidów z nikotyną.
Jak zrobić liquid z wody?
Nie zaleca się używania wody jako głównego składnika liquidu. Woda może być dodana w bardzo małych ilościach (1-2%) do rozrzedzenia bardzo gęstych mieszanek z wysoką zawartością VG, ale nie powinna stanowić podstawy liquidu. Używanie zbyt dużej ilości wody może prowadzić do problemów z atomizerem i słabej produkcji pary.
Jakie są najlepsze proporcje VG/PG dla początkujących?
Dla początkujących najlepszą proporcją jest 50/50 lub 60/40 (VG/PG). Taka mieszanka zapewnia dobry balans między produkcją pary a intensywnością smaku i działa dobrze w większości urządzeń. Z czasem możesz eksperymentować z innymi proporcjami, dostosowując je do swoich preferencji i używanego sprzętu.
Ile aromatu dodać do liquidu?
Standardowo aromaty stanowią od 5% do 20% objętości gotowego liquidu. Dla większości aromatów dedykowanych do e-liquidów zaleca się start od 10%. Niektóre aromaty są bardziej skoncentrowane i wymagają mniejszej ilości (5-8%), inne słabsze mogą wymagać więcej (15-20%). Zawsze sprawdzaj zalecenia producenta i dostosowuj ilość do własnych preferencji.
Jak długo trzeba czekać, aż liquid dojrzeje?
Czas dojrzewania zależy od rodzaju aromatów. Proste, owocowe smaki mogą wymagać tylko 1-3 dni, podczas gdy złożone, deserowe lub tytoniowe aromaty potrzebują nawet 2-3 tygodni, aby w pełni rozwinąć swój smak. Generalnie, im bardziej złożony aromat, tym dłuższy czas dojrzewania.
Czy można używać aromatów spożywczych do liquidu?
Nie zaleca się używania standardowych aromatów spożywczych do e-liquidów. Aromaty dedykowane do e-liquidów są specjalnie przygotowane do inhalacji i nie zawierają składników, które mogą być szkodliwe przy wdychaniu (np. oleje, cukry, niektóre rozpuszczalniki). Zawsze używaj aromatów przeznaczonych specjalnie do e-liquidów.
Podsumowanie: jak zrobić własny liquid
Samodzielne przygotowanie liquidu do e-papierosa to proces, który wymaga pewnej wiedzy i praktyki, ale daje satysfakcję i wiele korzyści. Pozwala zaoszczędzić pieniądze, dostosować skład do własnych preferencji i eksperymentować z różnymi smakami [26].
Pamiętaj o najważniejszych zasadach: używaj składników wysokiej jakości, przestrzegaj zasad bezpieczeństwa, dokładnie odmierzaj składniki i daj liquidowi czas na dojrzewanie. Z każdą kolejną próbą będziesz doskonalić swoje umiejętności i tworzyć coraz lepsze mieszanki.
Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz swoją przygodę z DIY, czy już masz pewne doświadczenie, eksperymentowanie z własnymi liquidami może być fascynującą częścią doświadczenia vapingu. Bądź cierpliwy, zapisuj swoje przepisy i nie bój się testować nowych kombinacji – być może stworzysz swój idealny, unikalny liquid!
Źródła:
- https://www.nature.com/articles/s41598-020-79039-x
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6220235/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0376871618303375
- https://www.fda.gov/tobacco-products/products-ingredients-components/chemicals-e-cigarettes
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6076960/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691517301059
- https://www.cdc.gov/niosh/docs/2015-107/default.html
- https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/17476348.2019.1649146
- https://tobaccocontrol.bmj.com/content/27/1/10
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691518301522
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6651627/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691517301187
- https://www.cdc.gov/niosh/ershdb/emergencyresponsecard_29750016.html
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4892705/
- https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/08958378.2016.1210701
- https://www.osha.gov/nicotine/hazards
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691517301072
- https://tobaccocontrol.bmj.com/content/25/Suppl_2/ii94
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5954153/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691517301989
- https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/08958378.2017.1393007
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6076960/
- https://www.cdc.gov/niosh/topics/tobacco/default.html
- https://www.osha.gov/sites/default/files/publications/OSHA3384.pdf
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691518302047
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6651627/
Fanatyczka sprzątania i organizacji pracy, tutaj dowiecie się wszystkiego o sensownym planowaniu i efektywnym zajmowaniu się domem.
Powiązane wpisy:
Jak samodzielnie zrobić podest do pedicure? Praktyczny poradnik krok po kroku
Karnisz podtynkowy: Kompleksowy przewodnik po nowoczesnym rozwiązaniu dla Twojego domu
Jak zrobić gniotka bez mąki – 3 proste przepisy DIY
Wędzarnia z bojlera czy grill z beczki? Zrób to sam! [Poradnik]
Gdzie przechować rzeczy podczas remontu?
Jak zrobić temblak z chusty, koszuli lub szalika? [Krok po kroku]
Jak zrobić lustro z szyby? Modne wzory DIY na ścianę w 3 krokach
Różdżka do szukania wody: jak ją zrobić i używać? [Poradnik]
Jak podłączyć przekaźnik i alternator? Proste schematy [C-330]
Dlaczego warto wybrać pościel z satyny bawełnianej?