Kompostownik – jak go zrobić i gdzie postawić?

Coraz więcej osób decyduje się na założenie przydomowego kompostownika, nie zależnie od tego czy mieszkają w domu jednorodzinnym czy w bloku wielorodzinnym. Dbanie o środowisko, zdrowa żywność oraz wykorzystywanie surowców wtórnych jest obecnie w modzie i każdy chce być na topie dokładając do całości choćby jedną cegiełkę od siebie. Dlatego też bardzo chętnie korzystamy z wszelkich coraz to nowszych zasad wprowadzanych przez ekologów. Dzięki stworzeniu własnego kompostownika nie tylko będziemy produkować mniej śmieci organicznych, ale również będziemy mogli naturalnie nawozić nasze kwiaty w doniczkach domowych i balkonowych, a nasze warzywa i owoce w ogrodach będą zdrowe i duże.

Do czego służy kompostownik?

Kompostownik przydomowy jest najlepszym sposobem na zagospodarowanie wszelkich odpadów bio, zarówno w naszym domu jakim ogrodzie, dodatkowo może być on naturalnym organicznym nawozem. Od kilku lat wszystkie śmieci muszą być segregowane, dlatego też możemy je zbierać i dzięki temu stworzyć własne nawóz do roślin, który przyda nam się w ogrodzie. Właściciele ogrodów i kwiatów w domach chętnie go używają, ponieważ nie tylko pobudza rozwój organizmów glebowych, ale również ma wpływ na biologiczną równowagę ekosystemu. Rozkładane dzięki niemu toksyny eliminują bakterie i grzyby oraz zapobiegają chorobom roślin. Jako naturalny nawóz nie zawiera on pestycydów i innych związków chemicznych, dlatego też będziemy mieć dzięki niemu zdrowe i odporne na choroby warzywa.

Budowanie kompostownika przydomowego jest bardzo łatwe i przyjemne. Ważne jest, aby przestrzegać kilku ważnych zasad:

• Utrzymać odpowiednią wentylację
• Rozdrabniać wszystkie wkładane do kompostownika odpadki
• Świeże odpadki przykrywać warstwa u starych
• Chronić go przed mrozem
• Chronić go przed upałem
• Mieszać suche i wilgotne odpady

Gotowym kompostownikiem możemy nie tylko nawozić rośliny ogrodowe, ale również doniczkowe. Wiele osób wykorzystuje do przetwarzania odpadów dżdżownice lub dżdżownice kalifornijskie, które nie są drogie a dodatkowo bardzo szybko się rozmnażają.

Gdzie postawić kompostownik?

Kompostownik powinien zostać umieszczony w miejscu mocnego słońca oraz powinien być osłonięty od wiatru. Najlepiej, aby miejsce to nie było zacienione, ponieważ biomasa potrzebuję promieni słonecznych, dzięki temu wszystkie resztki organiczne będą miały zapewnioną wilgotność i temperaturę. Ważne jest, aby pamiętać, że nie należy ustawiać go na terenie podmokłym, w innym wypadku spowoduje to gnicie biomateriału. Nie ma również potrzeby stawiania go na specjalnej izolacji, musi być on przepuszczalny by woda deszczowa została odprowadzana do ziemi. W miejscu, gdzie chcemy go postawić musimy usunąć trawę by biomasa miała lepszy dostęp do gleby.

Ponieważ kompostownik nigdy nie jest elementem dekoracyjnym, dlatego też postawmy go gdzieś z tyłu ogrodu, tak by nie było go widać. Ustawy ministra infrastruktury informują, że:

• Kompostownik do 10 m3 musi znajdować się co najmniej 5 m od budynków mieszkalnych i 2 m od granicy działki
• Kompostownik większy niż 10 m3 musi znajdować się co najmniej 30 m od budynków mieszkalnych oraz 7,5 m od granicy działki

Musimy podporządkować się tym ustawą tak by sąsiedzi nie narzekali na nieprzyjemny i uciążliwy zapach. Jeśli chcemy, aby świetnie wkomponował się w nasz piękny i zadbany ogród mamy możliwość zabudowania go krzakami, kwiatami lub innymi materiałami zakupionymi w sklepie ogrodowym lub budowlanym. Pamiętaj jednak, by w takiej sytuacji zostawić kilkadziesiąt centymetrów przerwy między ścianą kompostownika, a obudowy, by powietrze mogło do niego swobodnie docierać, jest to bardzo ważne.

Jak zbudować własny kompostownik?

Najlepszym sezonem, aby stworzyć i zacząć prowadzić kompostownik domowy jest początek jesieni. To właśnie w tym okresie temperatura jest najcieplejsza co przyśpiesza proces tworzenia bakterii, nie ma oczywiście żadnych przeciwwskazań do tego by założyć go wiosną lub latem. Jeśli chcemy prowadzić go również zimą musimy pamiętać o przykryciu go liśćmi lub specjalną pokrywką.

Na rynku znajdziemy gotowe kompostowniki, które można łatwo złożyć, są one wykonane z różnych tworzyw sztucznych. Nie jest to wysoki koszt, ponieważ wynoszą maksymalnie 200 zł. Wiele osób jednak decyduje się na stworzenie kompostownika samemu, z odzyskanych materiałów. Aby zbudować taki kompostownik potrzebne nam będzie:

• Deski
• 4 paliki
• Gwoździe
• Młotek
• Siatka
• Folia perforowana
• Zszywacz

Kiedy posiadamy już wszystkie potrzebne materiały możemy zabrać się za wykonanie kompostownika.

Krok pierwszy

Przede wszystkim na początku musimy pomyśleć o tym by zabezpieczyć go odpowiednio przed dziećmi i znaleźć na niego odpowiednie miejsce. Ważne jest by nie był on narażony na zalanie i znajdował się miejscu, w którym nie będzie przeszkadzał sąsiadom.

Krok drugi

Po znalezieniu dla niego odpowiedniego miejsca i wyznaczeniu terenu (za pomocą sznurka lub szpadla) w jego rogach należy wkopać cztery paliki.

Krok trzeci

Czyścimy deski z lakieru i farby, szlifujemy je i impregnujemy. Najlepiej w tym celu wykorzystać impregnat naturalny z pokostu lnianego, który kupimy w każdym sklepie ogrodniczym i budowlanym. Dzięki niemu zabezpieczymy deski przed wilgocią i będziemy mogli cieszyć się dłużej naszym kompostownikiem.

Krok czwarty

Mierzymy odległość od jednego polika do drugiego i w razie potrzeby przycinamy deski na taką długość. Następnie za pomocą gwoździ mocujemy deski do palików. ważne jest by pamiętać, aby na całej długości posiadał on specjalne otwory, tak by docierało do niego powietrze. Kolejnym krokiem jest wyłożenie kompostownika wcześniej wspomnianą folią perforowaną. Nie musimy tego robić jednak zapewni nam ona utrzymanie ciepła i skróci czas wytwarzania nawozu.

Krok piąty

Kiedy nasz kompostownik jest już gotowy, na jego spodzie musimy wykonać drenaż. Możemy wyłożyć go gałęziami i torfem tak by woda deszczowa przez niego przepływała i chłonęła wilgoć, w tym celu możemy również użyć starego kompostu.

Tak naprawdę mamy do wyboru stworzenie kompostownika z różnych materiałów, mogą być to między innymi:

• Kompostownik z palet – montaż jest szybki, jednak pamiętać, że palety nie są materiałem zbyt trwałym i należy je dobrze zabezpieczyć przed czynnikami atmosferycznymi
• Kompostownik plastikowy – jest popularny, ponieważ jest trwały, nie wymaga konserwacji oraz jest odporny. Należy jednak pamiętać, że zakupiony model powinien posiadać specjalne szczeliny, które umożliwiają odprowadzenie wody oraz doprowadzenie tlenu. Na rynku znajdziemy również kompostowniki mrozoodporne o odpowiedniej grubości ścian. Dodatkową zaletą jest to, że możemy użytkować go przez cały rok.
• Kompostownik z metalu – posiada ściany siatkowe dzięki czemu wentylacja naturalna oraz nagrzewanie wnętrza pryzmy jest odpowiednie.
• Kompostownik murowany – zazwyczaj z cegieł kamienia lub betonu. W takiego rodzaju kompostowniku wszystkie odpady wolniej się rozkładają. Wada jest brak możliwości jego przeniesienia w inne miejsce.

Co nadaje się do kompostu?

Do kompostu nadają się:

• Gałęzie
• Skoszona trawa
• Zgrabione liście
• Chwasty
• Skórki po owocach i warzywach
• Zepsute owoce i warzywa
• Skorupki jajek
• Popiół drzewny
• Słomę
• Siano
• Kora

Nie możemy natomiast wrzucać do niego:

• Drewna
• Chore rośliny
• Nasion i pestek
• Cytrusów
• Popiołu
• Liści dębu, orzecha i olchy
• Papieru
• Przedmiotów metalowych
• Szkła
• Resztek mięsa
• Reszta ryb
• Plastiku

Jak układać kompost?

Dobrze zbudowany kompostownik odpowiednio odprowadza nadmiar wody, utrzymuje prawidłową temperaturę rozkładu oraz daje możliwość przewietrzenia biomateriałów. Bardzo ważne również jest odpowiednie ułożenie warstwy drenujące i pochłaniające wilgoć, należy również pamiętać, aby wszystkie warstwy organiczne przykładać od czasu do czasu ziemią tak by lepiej wchłaniała wodę deszczową. Kompostownik musi być przez cały czas wilgotny, jeśli więc mamy okres suszy to lekko go podlewajmy. Jeśli natomiast przez kilka dni pada deszcz to przykryjmy go liśćmi, słomą lub specjalną pokrywą, którą wykonaliśmy wcześniej. Jeśli zależy nam na szybkim kompoście możemy zastosować składniki aktywizujące: młode chwasty, pokrzywę, rumianek lub mniszek lekarski. Wystarczy wcześniej przyrządzić z nich specjalny wywar i dolewać go do kompostownika.

Do czego stosować kompostownik w ogrodzie?

• Pomaga on w utrzymaniu porządku w ogrodzie
• Użyźnia glebę
• Napowietrza glebę
• Zmniejsza zakwaszenie
• Zmniejsza zachwaszczenie na ogrodzie
• Oszczędzasz na wywozie bioodpadów
• Rośliny są większe i zdrowsze
• Kompost bez chemii, ekologiczny
• Jest darmowy

Wadami naturalnego przydomowego kompostownika są:

• Duży nakład pracy
• Przyciąga gryzonie i węże
• Efektywność w małym domu
• Wymaga stałej uwagi
• Nieestetyczny wygląd
• Brzydki zapach

Kompostownik na Twoim balkonie

Ponieważ bycie eko i dbanie o środowisko jest bardzo ważne to na kompostownik przydomowy decydują się również mieszkańcy bloków. Mimo że wydaje się być to nierozsądne i w głowie mamy to, że może przeszkadzać naszym sąsiadom to warto wiedzieć, że jeśli przestrzegamy kilku prostych zasad to nie jest to uciążliwe ani dla nas, ani dla nich. Jeśli chodzi o balkon to najlepiej jest zakupić specjalny kompostownik, który będzie nieduży, ale funkcjonalny. Dodatkowymi jego zaletami jest to, że możemy znaleźć kompostowniki które będą pasowały do naszego stylu aranżacyjnego. Jeśli chcemy, aby kompostowanie było prawidłowe, wydajne oraz szybkie to warto jest zakupić specjalne dżdżownice kalifornijskie.

Jeśli chodzi o kompostowanie na balkonie to najlepszymi porami roku jest okres wiosny – jesieni, ponieważ na dworze jest ciepło. Warto także utrzymywać go podczas zimy jednak należy dobrze go ocieplić za pomocą starych kołder, poduszek lub styropianu. Druga możliwością jest przeniesienie go do domu, należy jednak pamiętać o prawidłowym użytkowaniu by nieprzyjemny zapach nie tylko nie przyciągał muszek owocówek, ale również nie wydzielał brzydkiego zapachu.

Jak już ustaliliśmy stworzenie przydomowego kompostownika jest dziecinnie łatwe, a odpowiednie utrzymywanie go jest proste. Należy pamiętać, że jeśli stosujemy się do kilku podstawowych zasad i odpowiednio go użytkujemy to nie wydziela on brzydkiego zapachu, a my możemy swobodnie korzystać z niego przez cały rok, nie zależnie od sezonu.